Miasto piękna i życia

Akwilea, Wenecja. Do budowania mostów dialogu i dawania odważnego świadectwa o Chrystusie wezwał Benedykt XVI podczas swej 22. papieskiej podróży apostolskiej we Włoszech. Jej celem była Akwilea i Wenecja.

Pierwsze miasto – jak zaznaczył papież – stanowi bramę między Wschodem i Zachodem Europy, a drugie jest miejscem krzyżowania się ludzkich losów, kultur, języków i religii. Mottem dwudniowej podróży były słowa: „Utwierdzaj nas w wierze”, a okazją inauguracja przygotowań do przyszłorocznego II regionalnego Zjazdu Kościelnego, obejmującego 15 diecezji. Jak refren w papieskich wystąpieniach pojawiała się zachęta do dawania odważnego świadectwa. Chwalebna przeszłość bowiem zobowiązuje, a czasy świetności Akwilei w ramach Imperium Rzymskiego to świadectwo pierwszych męczenników, a w kolejnych wiekach tamtejszy Kościół wydał tak wybitne osobistości jak święci Hieronim czy Chromacjusz. Akwileja jest „korzeniem”, który dał początek wielu wspólnotom na obszarze dzisiejszej Bawarii, Słowenii, Austrii i Chorwacji. Papież wskazywał na wciąż słabo zagospodarowane przez chrześcijan obszary życia. Zachęcał do odważnego i odpowiedzialnego angażowania się katolików w politykę.

Po Wenecji, jak przystało na miasto na wodzie, papież podróżował najpierw motorówką, a następnie gondolą, tą samą, której przed laty używał Jan Paweł II. Wspominał związki łączące z tym miastem jego poprzedników, którzy byli wpierw jej patriarchami jak Jan Paweł I, bł. Jan XXIII czy św. Pius X. To właśnie w czasie swej podróży do Wenecji w 1972 r. Paweł VI zdjął z ramion papieską stułę i ofiarował ją ówczesnemu patriarsze kard. Albino Lucianiemu, który za kilka lat został Janem Pawłem I. Zwracając się do 350 tys. wiernych przybyłych na Mszę św. w Wenecji-Mestre (część lądowa miasta), papież podkreślił, że trzeba dziś odważnie krzewić i bronić prawd wiary. To tym bardziej konieczne, że „społeczeństwo tradycyjnie katolickie może odczuwać w sensie negatywnym lub niemal nieświadomie asymilować skutki kultury, prowadzącej do zaszczepienia sposobu myślenia, w którym otwarcie odrzuca się lub skrycie utrudnia się oddziaływanie orędzia Ewangelii”.

Po udzieleniu błogosławieństwa Ojciec Święty powrócił motorówką do Wenecji. W bazylice św. Marka spotkał się z przedstawicielami Zgromadzenia Kościelnego Patriarchatu Wenecji. Wieczorem z placu św. Marka przepłynął gondolą do bazyliki Santa Maria della Salute, gdzie spotkał się z przedstawicielami świata kultury, sztuki i gospodarki. W przemówieniu nawiązał m.in. do wody, która jest symbolem zarówno życia, jak i śmierci, „o czym dobrze wiedzą ludzie dotknięci powodziami i wylewami”. Ojciec Święty przypomniał, że Wenecja bywa nazywana „miastem wody”. Ten fakt każe myśleć o współczesnym społeczeństwie, a tym samym o kulturze europejskiej, którą określa się jako „płynną”, to znaczy cechuje ją mała stabilność, a nawet brak stabilności, zmienność, brak treści.

„Chciałbym zaproponować, aby Wenecja stała się nie miastem »płynnym« w powyższym znaczeniu, lecz miastem życia i piękna” – stwierdził papież. „W środowisku miasta również wybory o charakterze administracyjnym, kulturalnym i gospodarczym zależą w gruncie rzeczy od tego podstawowego ukierunkowania, które możemy nazwać »politycznym« w najszlachetniejszym i najwznioślejszym znaczeniu tego słowa. Chodzi o wybór między miastem »płynnym« – ojczyzną kultury, która jawi się jako coraz bardziej relatywna i przemijająca, a miastem, które nieustannie odnawia swe piękno, czerpiąc z pięknych źródeł sztuki, wiedzy, związków między ludźmi i narodami” – stwierdził Ojciec Święty.