Pełne sieci

Lodewijk Toeput, "Cudowny połów", olej na płótnie, 1587–1589, Ermitaż, Sankt Petersburg

Lodewijk Toeput, "Cudowny połów", olej na płótnie, 1587–1589, Ermitaż, Sankt Petersburg

Na pierwszy rzut oka wydaje się, że oglądamy zwykłą scenę rodzajową z życia rybaków. Niektóre łodzie wypływają na wodę, przy innych, obładowanych rybami, krzątają się jacyś ludzie. Dopiero gdy przyjrzymy się bliżej, dostrzeżemy, że obraz jest szczegółową relacją z 21. rozdziału Ewangelii według św. Jana, opowiedzianą w formie… komiksu.

„Lekturę” rozpoczynamy, patrząc na łódź odbijającą od brzegu z prawej strony, namalowaną na drugim planie. To ilustracja słów: „Szymon Piotr powiedział do nich: »Idę łowić ryby«. Odpowiedzieli mu: »Idziemy i my z tobą«. Wyszli więc i wsiedli do łodzi, ale tej nocy nic nie złowili” (J 21,3).

Ciąg dalszy znajdziemy, kierując wzrok w lewo. Tu, w centrum obrazu, artysta umieścił dwie sceny z następnego dnia. Na najbliższym planie apostołowie z trudem wyciągają na brzeg sieci obciążone mnóstwem ryb. Natomiast na dalszym planie widzimy stojącego na brzegu Jezusa i płynącego w Jego kierunku św. Piotra, który rzucił się w morze, gdy rozpoznał Pana.

Zakończenie rozdziału znajdujemy z lewej strony malowidła: „Rzekł do nich Jezus: »Chodźcie, posilcie się!«. Żaden z uczniów nie odważył się zadać Mu pytania: »Kto Ty jesteś?«, bo wiedzieli, że to jest Pan. A Jezus przyszedł, wziął chleb i podał im – podobnie i rybę. To już trzeci raz, jak Jezus ukazał się uczniom od chwili, gdy zmartwychwstał (J 21,12–14).

Apostołowie posilają się więc złowionymi rybami. Jezus siedzi razem z nimi. Rozpoznajemy Go łatwo po niewielkiej aureoli wokół głowy. Artysta w trosce o to, by niezorientowani widzowie od razu zrozumieli treść obrazu, namalował w lewym dolnym roku tabliczkę z łacińskim napisem: „Jezus ukazuje się nad Morzem Tyberiadzkim”.