Zmartwychwstał! Fresk Fra Angelico: „Noli me tangere”

GN 14/2023

publikacja 06.04.2023 00:00

Jesteśmy w celi klasztoru św. Marka we Florencji. Na ścianie widzimy malowidło pędzla niezwykłego artysty. Nazywał się Guido di Pietro da Mugello, był dominikaninem.

Guido di Pietro da Mugello, zwany Fra Angelico
Noli me tangere 
fresk, 1438–1450
Klasztor San Marco, Florencja Guido di Pietro da Mugello, zwany Fra Angelico Noli me tangere fresk, 1438–1450 Klasztor San Marco, Florencja

Ponieważ mówiono, że maluje pięknie jak aniołowie, przylgnął do niego przydomek „Fra Angelico” – Anielski Brat. Był niezwykle pobożny. Malował wyłącznie obrazy religijne, przy czym nie brał do ręki pędzla, dopóki nie odmówił modlitwy. Już w XV w. nazywano go „il Beato” – błogosławiony, ale beatyfikował go dopiero Jan Paweł II, ogłaszając go jednocześnie patronem artystów.

Obraz jest ilustracją fragmentu Ewangelii według św. Jana. Jezus po zmartwychwstaniu ukazał się Marii Magdalenie. Działo się to wszystko tuż po przybyciu kobiet do grobu, gdzie miały namaścić Jego ciało. Otwarte wejście do wykutego w skale grobu widzimy z lewej strony. Jezus trzyma na ramieniu motykę. To nawiązanie do słów Marii Magdaleny, która początkowo nie rozpoznała Zbawiciela: „Ona zaś, sądząc, że to jest ogrodnik, powiedziała do Niego: »Panie, jeśli ty Go przeniosłeś, powiedz mi, gdzie Go położyłeś, a ja Go wezmę«. Jezus rzekł do niej: »Mario«. A ona, obróciwszy się, powiedziała do Niego po hebrajsku: »Rabbuni«, to znaczy: Nauczycielu!” (J 20,15-16). Fra Angelico namalował właśnie tę chwilę. Święta osuwa się na kolana, słysząc, jak Chrystus wymawia jej imię. Zrozumiała, że zmartwychwstał. Wyciąga do Niego ręce.Pan gestem dłoni powstrzymuje ją, mówiąc: „Nie zatrzymuj Mnie, jeszcze bowiem nie wstąpiłem do Ojca. Natomiast udaj się do moich braci i powiedz im: »Wstępuję do Ojca mego i Ojca waszego oraz do Boga mego i Boga waszego«” (J 20,17-18). Jednocześnie delikatnie się od niej odsuwa. Słowa „nie zatrzymuj (nie dotykaj) mnie” to po łacinie noli me tangere, dlatego obraz nosi taki tytuł.

Pomiędzy Marią Magdaleną a Jezusem widzimy palmę. Ponieważ roślina ta symbolizuje męczeństwo, jest to przypomnienie, że droga do zmartwychwstania prowadzi przez śmierć. Dlatego też aureola otaczająca głowę Jezusa ozdobiona jest motywem krzyża.

Leszek Śliwa

Dziękujemy, że z nami jesteś

To dla nas sygnał, że cenisz rzetelne dziennikarstwo jakościowe. Czytaj, oglądaj i słuchaj nas bez ograniczeń.

W subskrypcji otrzymujesz

  • Nieograniczony dostęp do:
    • wszystkich wydań on-line tygodnika „Gość Niedzielny”
    • wszystkich wydań on-line on-line magazynu „Gość Extra”
    • wszystkich wydań on-line magazynu „Historia Kościoła”
    • wszystkich wydań on-line miesięcznika „Mały Gość Niedzielny”
    • wszystkich płatnych treści publikowanych w portalu gosc.pl.
  • brak reklam na stronach;
  • Niespodzianki od redakcji.
Masz subskrypcję?
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.