Jedyne takie powstanie

Piotr Legutko

|

GN 1/2018

publikacja 04.01.2018 00:00

Powstanie wielkopolskie zakończyło się sukcesem, bo było wzorcowym przykładem koordynacji śmiałego czynu zbrojnego i skutecznej dyplomacji.

Powstanie wielkopolskie było największym zrywem niepodległościowym na terenie zaborów, zwieńczonym zwycięstwem. Na zdjęciu: obchody 99. rocznicy wybuchu powstania przed pomnikiem Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Powstanie wielkopolskie było największym zrywem niepodległościowym na terenie zaborów, zwieńczonym zwycięstwem. Na zdjęciu: obchody 99. rocznicy wybuchu powstania przed pomnikiem Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu.
Marek Zakrzewski /PAP

Zaczęło się spontanicznie, a nawet wbrew intencjom ówczesnych polskich polityków rozdających karty w zaborze pruskim, za to walki ustały w momencie optymalnym, gdy osiągnięcia militarne powstańców można było maksymalnie spożytkować politycznie. Ograliśmy Niemców zarówno w polu, jak i na paryskich salonach, gdzie bój był równie trudny, wymagający odwagi i finezji. Bo wcale nie jest tak, że powstanie wielkopolskie było skazanym na sukces „spacerkiem”, a Polska bez względu na jego przebieg odrodziłaby się w granicach, jakie znamy z map II RP. Racjonalnie kalkulując, w grudniu 1918 r. ten zryw miał równie małe szanse jak wcześniejsze polskie powstania. Garnizony niemieckie w Wielkopolsce były wszak w stanie nienaruszonym wojną, administracja działała jak w zegarku, którego rytm zakłócał jedynie ferment rewolucyjny.

Dostępne jest 9% treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.