Świadectwa niemieckich zbrodni

Bogumił Łoziński

|

GN 35/2016

publikacja 25.08.2016 00:00

Świadectwa Polaków, którzy doświadczyli nazistowskiego terroru w czasach II wojny światowej, pokazują okrucieństwo i rozmiary zbrodni dokonywanych przez Niemców.

Otwarta 5 sierpnia 2016 r.
 w Warszawie wystawa plenerowa „Zachowajmy ich w pamięci” przypomina o ofiarach zbrodni niemieckich. Otwarta 5 sierpnia 2016 r.
 w Warszawie wystawa plenerowa „Zachowajmy ich w pamięci” przypomina o ofiarach zbrodni niemieckich.
Jacek Turczyk /pap

Kazano mi wejść do oddziału, gdzie leżał stos trupów wysokości metra i kałuże krwi. Mnie i matce kazano wejść na zwłoki. Matka weszła pierwsza i widziałam, jak SS-man strzelił jej w tył głowy i jak upadła. Weszłam za nią i upadłam, nie czekając, aż żołnierz do mnie strzeli. Strzelił jednak, raniąc mnie w prawe ramię.

Powyższy fragment to tekst świadectwa 14-letniej wówczas Wiesławy Chełmińskiej, mówiącej o rzezi mieszkańców Woli. Wraz z ponad pół tysiącem innych dokumentów znajduje się ono na specjalnym portalu: zapisyterroru.pl. Prowadzi go Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego, który w tym roku powołało Ministerstwo Kultury.

Na portalu gromadzone są świadectwa ludności cywilnej dotyczące niemieckiego terroru z okresu okupacji. Z czasem będą też tam umieszczane materiały dotyczące zbrodni sowieckich. Świadectwa pochodzą ze zbiorów Instytutu Pamięci Narodowej. Są to przede wszystkim zapisy przesłuchań świadków z 1946 r., 
złożone przed działającą tuż po wojnie Główną Komisją Badania Zbrodni Niemieckich. Wśród udostępnionych dokumentów znajdują się m.in. wspomnienia ocalałych z rzezi Woli, świadectwa dotyczące zbrodni w Wawrze, zeznania z Pawiaka czy materiały o prześladowaniach Kościoła. Wyjątkowość materiałów polega na tym, że zawierają głos zwykłych ludzi, opisują ich autentyczne doświadczenia, najczęściej bardzo drastyczne, stąd ich olbrzymia siła oddziaływania. Przytoczmy niektóre z nich.

Dostępne jest 11% treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.