Brat jezuita od powojników

ks. Dariusz Kowalczyk SJ

|

GN 26/2016

publikacja 23.06.2016 00:00

Jezuici mogą poszczycić się wieloma współbraćmi, którzy wnieśli znaczny wkład w rozwójnauk.

Brat jezuita od powojników

Znam tylko trzech sławnych Polaków: Fryderyka Chopina, Jana Pawła II i brata Stefana Franczaka – stwierdził Hiroshi Takeuchi, prezes Japońskiego Towarzystwa Powojnikowego. Powojniki, czyli klematisy, to jedne z najpiękniejszych kwitnących pnączy ozdobnych. A brat Franczak (zm. 2009), jezuita, był wybitnym hodowcą tych roślin. Do stworzonego przez niego ogrodu przy kolegium jezuitów na ul. Rakowieckiej w Warszawie przybywali chętnie nie tylko warszawiacy, ale także miłośnicy sztuki ogrodniczej – w tym szczególnie klematisów – z całego świata. Brat Stefan dzięki swej fachowej wiedzy i pracowitości, ale także dzięki temu, co nazywamy „Bożą iskrą”, wyhodował wiele pięknych i odpornych odmian klematisów. Nadawał im takie nazwy jak np.: „Jan Paweł II”, „Kardynał Wyszyński”, „Westerplatte”, „Warszawska Nike”, „Polish Spirit”. Stał się światowym guru od powojników. W każdej poważniejszej książce na temat klematisów są wspominane wyhodowane przez brata jezuitę odmiany. Niedawno, 17 czerwca, przy kolegium jezuitów w Warszawie, od strony ul. Andrzeja Boboli, odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą bratu Franczakowi. Czytamy na niej m.in.: „Wybitny ogrodnik, twórca ponad 80 odmian powojników i ponad 100 odmian liliowców, uprawianych i cenionych w kilkudziesięciu krajach. Odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski”.

Brat Franczak wpisał się na listę wybitnych zakonników, odkrywców i wynalazców, którzy dla dobra ludzi i na chwałę Boga realizowali swe pasje. Jezuici mogą poszczycić się w swych szeregach wieloma współbraćmi, którzy wnieśli znaczny wkład w rozwój takich nauk jak astronomia, matematyka, sejsmologia. Jednym z nich jest Christoph Clavius, jeden z najwybitniejszych umysłów swego czasu, który zyskał miano Euklidesa XVI wieku. Wykładał matematykę w Kolegium Rzymskim, czyli obecnym Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. W XVII wieku jednym z największych uczonych był Athanasius Kircher, jezuita, wynalazca, konstruktor, medyk, teoretyk muzyki, znawca języków orientalnych. Brat Franczak nie był akademickim naukowcem, ale sposób, w jaki przeprowadzał selekcje roślin, tworząc cudowne odmiany, czyni go w pewnym stopniu kontynuatorem dzieła wielkiego Grzegorza Mendla, augustianina, przyrodnika, prekursora genetyki. Może teraz brat Stefan hoduje klematisy w ogrodach niebiańskich.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.