Bogumił Łoziński: W Warszawie pod hasłem: „Rodzina receptą na kryzys” zorganizowany został Kongres Polskiej Rodziny, tymczasem powszechna jest opinia, że to rodzina jest w kryzysie…

Michał Wojciechowski: Rzeczywiście rodzina jest ofiarą kryzysu, który nie polega tylko na pogorszeniu sytuacji gospodarczej i bezrobociu, ale także na rozpadzie więzi społecznych. Jednakże rodzina, jako najtrwalsza komórka społeczna, jest jednocześnie pewną odpowiedzią na ten kryzys.

W jaki sposób?

Wzmacniając rodzinę, dając jej sprzyjające warunki do rozwoju, bronimy całego życia społecznego i tak zaradzamy kryzysowi. Przez działania na rzecz rodziny.

O jakie działania chodzi?

Przede wszystkim o płaszczyznę ekonomiczną, która w kontekście problemów rodziny nie jest dostatecznie dostrzegana. Więcej mówi się o czynnikach socjologicznych, psychologicznych czy moralnych. Tymczasem, jak pokazują badania, ludzie w Polsce chcieliby mieć więcej dzieci, z deklaracji wynika, że nawet na poziomie 2,7, a faktycznie wskaźnik dzietności wynosi obecnie mniej niż 1,5. Tymczasem Polki w Anglii mają tyle dzieci, ile deklarują, że chciałyby mieć. Dlaczego? Bo tam są znacznie lepsze warunki materialne.

Jakie czynniki ekonomiczne hamują dzietność w Polsce?

Po pierwsze wysokie podatki. Gdy budżet państwa jest większy, to budżety rodzinne są mniejsze. Po drugie podatki te są tak ukształtowane, że bardziej szkodzą rodzinom niż innym.

W jaki sposób?

Podatkowe obciążenie pracy, czyli podatek zwany dochodowym, ZUS i składka zdrowotna bardziej dotykają zwykłą rodzinę, która utrzymuje się z pensji. Wysoki VAT, czyli podatek od konsumpcji, uderza bardziej w rodzinę z dziećmi, gdyż taka procentowo wydaje na konsumpcję więcej. Symboliczny może być fakt, że w Polsce od zeszłego roku podniesiono VAT na artykuły dziecięce z 8 do 23 proc., a w Wielkiej Brytanii wynosi on 0 proc. Wśród czynników szkodliwych dla rodziny szczególne miejsce zajmuje składka emerytalna i w ogóle idea państwowych emerytur.