Nowy Numer 16/2024 Archiwum

Rymkiewicz pyta o wieczność

Nigdy nie był pupilkiem gazet ani polityków. Nawet prasa literacka o ojcu współczesnego klasycyzmu polskiego pisze stosunkowo niewiele. Jarosław Marek Rymkiewicz 13 lipca obchodzić będzie 70. urodziny.

Popularność nigdy nie była dla niego ważna. Wie, że literatura to znacznie więcej niż rankingi i nagrody. To pytanie o wieczność.

Pływać w morzu języka
W zbiorze manifestów „Czymjest klasycyzm”, wydanym w 1967 r., poeta wykłada swój program. Mówi m.in., że wiersz jest „ponowieniem wzoru czasu minionego”. Czy chodzi tutaj o bezmyślne naśladowanie tego, co inni wcześniej napisali? Bynajmniej! Rymkiewicz próbuje zawsze uchwycić wyjątkowość opisywanego przedmiotu:
Moja jabłoń jest inna niż inne
jabłonie.
Jej krzywa gałąź jedyna wśród
gałęzi świata.

Poeta ma jednak świadomość, że – jak pisze badaczka Magdalena Heydel – „opis rzeczywistości jest (…) zapośredniczony przez wszystkie powstałe do tego czasu opisy”. Twórca, chcąc nie chcąc, musi mówić językiem Biblii, mitów i poetów, którzy byli przed nim. Portretując współczesność, odnajduje w niej to, co uniwersalne.

– Ten dialog z przeszłością, idea „wielkiego morza języka poetyckiego poza czasem”, pozwoliły mi zobaczyć dawnych wielkich poetów jako moich „braci po piórze” – wyznaje Wojciech Wencel, kontynuator klasycznego nurtu w polskiej liryce. – Zupełnie inaczej czyta się np. Eliota jako postać historyczną, a inaczej, gdy dostrzega się kogoś z krwi i kości, kto tworzy jakby obok mnie. Dziś wielu twórców odrzuca język dawnej poezji jako „skostniały”, a Rymkiewicz w „Czym jest klasycyzm” pokazał, że jest on czymś trwałym. Niczego nie można zacząć od nowa – po prostu wchodzi się do morza i trzeba w nim pływać, dodając coś od siebie.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Szymon Babuchowski

Kierownik działu „Kultura”

Doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa. Przez cztery lata pracował jako nauczyciel języka polskiego, w „Gościu” jest od 2004 roku. Poeta, autor pięciu tomów wierszy. Dwa ostatnie były nominowane do Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego, a „Jak daleko” został dodatkowo uhonorowany Orfeuszem Czytelników. Laureat Nagrody Fundacji im. ks. Janusza St. Pasierba, stypendysta Fundacji Grazella im. Anny Siemieńskiej. Tłumaczony na język hiszpański, francuski, serbski, chorwacki, czarnogórski, czeski i słoweński. W latach 2008-2016 prowadził dział poetycki w magazynie „44/ Czterdzieści i Cztery”. Wraz z zespołem Dobre Ludzie nagrał płyty: Łagodne przejście (2015) i Dalej (2019). Jest też pomysłodawcą i współautorem zbioru reportaży z Ameryki Południowej „Kościół na końcu świata” oraz autorem wywiadu rzeki z Natalią Niemen „Niebo będzie później”. Jego wiersze i teksty śpiewają m.in. Natalia Niemen i Stanisław Soyka.

Kontakt:
szymon.babuchowski@gosc.pl
Więcej artykułów Szymona Babuchowskiego