Nowy numer 13/2024 Archiwum

Radość matki

Giotto di Bondone, Narodziny Maryi, fresk, 1304–06, Kaplica Scrovegni, Padwa

O narodzeniu Maryi Pismo Święte nie wspomina. Giotto oparł się więc na tzw. Protoewangelii Jakuba – jednym z apokryfów, to znaczy pism mówiących o czasach biblijnych, lecz nieuznanych przez Kościół za wiarygodne i natchnione. Na obrazie, wbrew pozorom, nie widzimy jednej sceny, lecz trzy kolejne, następujące po sobie, jak w komiksie.

Pierwsza scena, z lewej strony, nawiązuje do słów, jakie św. Anna, matka Maryi, usłyszała od Juthine, swej służebnicy. Anna rozpaczała, bo długo nie mogła mieć dziecka. Nosiła z tego powodu żałobne szaty. Juthine namawiała ją, aby porzuciła żałobę i włożyła na głowę ozdobną przepaskę. W drzwiach domu widzimy Juthine, jak wręcza stojącej we wnętrzu Annie przepaskę.

Anna porzuciła żałobę. Wkrótce Bóg wysłuchał jej prośby i urodziła córkę. W centrum obrazu widzimy, jak Juthine podaje dziecko Annie.

Zamyka kompozycję trzecia scena, na dole obrazu. Jedna służąca pielęgnuje noworodka, a druga zwija przepaskę, która pojawiła się w pierwszej scenie i stała się znakiem radości macierzyństwa Anny. Artysta łączy w ten sposób poszczególne sceny, które razem stanowią opowieść dziejącą się w ciągu mniej więcej jednego roku.

„Narodziny Maryi” to jeden z 53 fresków Giotta dekorujących ściany kaplicy Scrovegni. W zamyśle fundatora, bankiera z Padwy, Enrico Scrovegni, kaplica miała być „drogą do nieba” jego ojca Reginaldo, również bankiera. Reginaldo Scrovegni tak zasłynął swym lichwiarstwem, że nie chciano go pochować w poświęconej ziemi. Dante Alighieri umieścił go nawet w XVII kręgu piekła w swej „Boskiej komedii”. Syn, fundując wspaniale dekorowaną kaplicę, chciał więc odkupić winy ojca.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Leszek Śliwa

Zastępca sekretarza redakcji „Gościa Niedzielnego”

Prowadzi stałą rubrykę, w której analizuje malarstwo religijne. Ukończył historię oraz kulturoznawstwo (specjalizacja filmoznawcza) na Uniwersytecie Śląskim. Przez rok uczył historii w liceum. Przez 10 lat pracował w „Gazecie Wyborczej”, najpierw jako dziennikarz sportowy, a potem jako kierownik działu kultury w oddziale katowickim. W „Gościu Niedzielnym” pracuje od 2002 r. Autor książki poświęconej papieżowi Franciszkowi „Franciszek. Papież z końca świata” oraz książki „Jezus. Opowieść na płótnach wielkich mistrzów”, także współautor dwóch innych książek poświęconych malarstwu i kilku tomów „Piłkarskiej Encyklopedii Fuji”. Jego obszar specjalizacji to historia, historia sztuki, dawna broń, film, sport oraz wszystko, co jest związane z Hiszpanią.

Kontakt:
leszek.sliwa@gosc.pl
Więcej artykułów Leszka Śliwy