Nowy Numer 16/2024 Archiwum

Zabrali ciało Pana

Pedro Machuca, „Zdjęcie z krzyża”, olej na desce, 1547, Muzeum Prado, Madryt

Najważniejsze osoby na obrazie są zgrupowane po przekątnej od prawego górnego do lewego dolnego rogu dzieła. Z prawej strony zamyka kompozycję św. Nikodem (na drabinie, trzyma lewą rękę Jezusa). Razem z nim zdejmuje Chrystusa z krzyża św. Józef z Arymatei (na drabinie z lewej strony, podtrzymuje głowę Pana).

Ciało Zbawiciela przejmuje od nich św. Jan Apostoł (w ciemnej szacie). Za św. Janem, z całunem w rękach, czeka na zdjęcie z krzyża św. Maria Magdalena. W lewym dolnym rogu kilka osób skupia się na pocieszaniu i podtrzymywaniu rozpaczającej Matki Bożej (w czarnej szacie z twarzą zasłoniętą chustką).

Obraz powstał w okresie renesansu, ale taka kompozycja nie była typowa dla malarstwa tej epoki. Stała się popularna dopiero w czasach baroku. Machuca łagodzi nieco nowatorstwo dzieła, wprowadzając dwie grupy osób nieistotnych dla jego wymowy: w prawym dolnym rogu na pierwszym planie oraz z lewej strony, w głębi. Zwłaszcza grupa z prawej strony rzuca się w oczy: rycerz w zbroi z początku XVI wieku, dwoje dzieci, jasna postać z prawej strony, przyciągając uwagę widza, wprowadzają cenioną w okresie renesansu równowagę kompozycji.

„Zdjęcie z krzyża” zostało namalowane jako retabulum ołtarzowe. Niestety, nie wiadomo, w jakim kościele dzieło pierwotnie się znajdowało.

Autor obrazu, Pedro Machuca, był artystą wszechstronnym: nie tylko malarzem, ale także rzeźbiarzem i architektem. Znany jest zwłaszcza jako architekt. Zbudował m.in. pałac króla Hiszpanii Karola V w Granadzie.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Leszek Śliwa

Zastępca sekretarza redakcji „Gościa Niedzielnego”

Prowadzi stałą rubrykę, w której analizuje malarstwo religijne. Ukończył historię oraz kulturoznawstwo (specjalizacja filmoznawcza) na Uniwersytecie Śląskim. Przez rok uczył historii w liceum. Przez 10 lat pracował w „Gazecie Wyborczej”, najpierw jako dziennikarz sportowy, a potem jako kierownik działu kultury w oddziale katowickim. W „Gościu Niedzielnym” pracuje od 2002 r. Autor książki poświęconej papieżowi Franciszkowi „Franciszek. Papież z końca świata” oraz książki „Jezus. Opowieść na płótnach wielkich mistrzów”, także współautor dwóch innych książek poświęconych malarstwu i kilku tomów „Piłkarskiej Encyklopedii Fuji”. Jego obszar specjalizacji to historia, historia sztuki, dawna broń, film, sport oraz wszystko, co jest związane z Hiszpanią.

Kontakt:
leszek.sliwa@gosc.pl
Więcej artykułów Leszka Śliwy