Nowy numer 13/2024 Archiwum

Gest przestrogi

Święty Hieronim, żyjący w latach 347–420, teolog, Ojciec Kościoła, przetłumaczył Pismo Święte na język łaciński (przekład ten nazwano później Wulgatą). Dlatego zwykle przedstawiany jest w swej pracowni, z piórem i kałamarzem.

Atrybuty te van Reymerswaele umieścił na pierwszym planie, na pulpicie. Cały obraz wypełniają zapisane przez Hieronima stosy kartek.

Leżąca obok czaszka, podobnie jak ustawiony z lewej strony krucyfiks, mają natomiast przypominać o pobycie Świętego w pustelni na pustyni Chalkis w Syrii, gdzie żył w latach 375–378.

Św. Hieronim został przedstawiony w purpurowym stroju kardynała, choć kardynałem nigdy nie był. Pełnił jednak funkcję sekretarza papieża Damazego, dlatego kapelusz lub strój kardynalski są jego tradycyjnymi atrybutami.

Hieronim wskazującym palcem lewej ręki pokazuje czaszkę. Obok, na ilustracji otwartej księgi, znajduje się obraz Rogera van der Weydena „Sąd Ostateczny”. W zestawieniu z tą ilustracją gest Świętego pełni funkcję przestrogi. Wskazując na czaszkę, Hieronim wydaje się podkreślać rolę ascezy.
Święty Hieronim był ulubionym tematem Marinusa van Reymerswaele. Namalował on co najmniej kilka portretów tego Ojca Kościoła.

Datę powstania obrazu znamy, bo artysta umieścił ją w swym dziele. Na stojaku pod otwartą księgą, z prawej strony, z bliska można przeczytać słabo widoczny napis: „me fecit A° 1541” (wykonał mnie w roku 1541).

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.

« 1 »
oceń artykuł Pobieranie..

Leszek Śliwa

Zastępca sekretarza redakcji „Gościa Niedzielnego”

Prowadzi stałą rubrykę, w której analizuje malarstwo religijne. Ukończył historię oraz kulturoznawstwo (specjalizacja filmoznawcza) na Uniwersytecie Śląskim. Przez rok uczył historii w liceum. Przez 10 lat pracował w „Gazecie Wyborczej”, najpierw jako dziennikarz sportowy, a potem jako kierownik działu kultury w oddziale katowickim. W „Gościu Niedzielnym” pracuje od 2002 r. Autor książki poświęconej papieżowi Franciszkowi „Franciszek. Papież z końca świata” oraz książki „Jezus. Opowieść na płótnach wielkich mistrzów”, także współautor dwóch innych książek poświęconych malarstwu i kilku tomów „Piłkarskiej Encyklopedii Fuji”. Jego obszar specjalizacji to historia, historia sztuki, dawna broń, film, sport oraz wszystko, co jest związane z Hiszpanią.

Kontakt:
leszek.sliwa@gosc.pl
Więcej artykułów Leszka Śliwy